Een post op social media van een dierbare, lieve, krachtige sister herinnerde mij aan het Sophia-ritueel

dat ik een paar jaar geleden schreef in mijn manuscript ‘Als ik de ware tegenkom’.

Het boek dat het verhaal vertelt van een vrouw die door vallen en opstaan de ware in zichzelf vindt.

 

 

Collage schildering die ik in 1984 maakte en die ik als boekomslag zou gebruiken voor

'Als ik de Ware tegenkom'. ©Hanneke Norbruis

 

Veel vrouwen durven pas echt voor zichzelf te kiezen als ze door de overgang zijn. Ik schreef er onder meer het volgende over in mijn manuscript:

 

‘Een eerdere ervaring had me doen laten geloven in de mythe van de vrouw na de overgang. Wist je dat onze oeroude mythen, sprookjes en legendes diepere lagen van betekenis bezitten met heel veel symboliek en duidingen? En wist je dat in latere versies de rol van de vrouw vaak is aangepast, gemanipuleerd of dikwijls zelfs volledig gewist?

 

Zo beschrijft Janina Ramirez in haar boek Femina hoe monniken in de kantlijn van belangrijke handschriften en boeken het woord “Femina” zetten om aan te geven dat het door vrouwen geschreven was of over vrouwen ging en dus van weinig waarde kon zijn. Weg ermee!

Boeken geschreven door vrouwen belandden, net als heel wat vrouwen zelf die hun mond opentrokken en wijsheid verkondigden, op de brandstapel. Hun kunstwerken werden vernietigd en sprookjes, mythen en legendes werden zodanig gemanipuleerd dat haar rol tot ondergeschikt, dienstbaar en afhankelijk werd geknutseld. Of de vrouw werd juist geboetseerd tot de boosdoener, de oorzaak van het kwaad en als afschrikwekkend wezen. Vaak ook verdween ze volledig uit vertellingen en geschriften zodat we nu nog steeds denken dat de geschiedenis door mannen is bepaald.

 

En dat terwijl Sophia oorspronkelijk de godin van wijsheid was. Met haar talloze namen als Athena, Hochmah, Minerva en Tara en in haar vele manifestaties en incarnaties werd ze overal ter wereld geëerd en onlosmakelijk gezien als de andere helft van de schepper. Deze Heilige Wijsheid, Hagia Sophia, voert ons terug naar een veel oudere vrouwelijke godheid, namelijk Moeder Natuur, Pachamama, Mata, Zij de grote oergodin en Moeder van alles.

Maar met de komst van rijken die door één man geregeerd zouden worden ontstonden monotheïstische religies, immers de keizer is god op aarde, en tja, dan is het aanbidden van meerdere goden geen optie meer. Eén keizer dus en één god zodat “zij” verdween uit tempels en geschriften en daarmee ook wijsheid. Schrijven was voorbehouden aan mannen zodat alles naar de (schrijf)hand van de man werd gezet en wijsheid (zij) eruit verdween.

 

Waar die lelijke mythe van de vrouw na de overgang vandaan komt laat zich raden. Het zou inderdaad zo zijn dat vrouwen een paar jaar minder zin in seks hebben, maar is dat erg? En als zij dan eenmaal niet meer menstrueert zorgen haar mannelijke hormonen ervoor dat ze, net als hij al deed, meer voor zichzelf gaat kiezen. Ze gaat studeren of pakt haar andere talenten weer op, boekt een reis alleen of met vriendinnen, verdeelt de huishoudelijke taken en zegt vaker nee.

 

Misschien dat de overgang mede daardoor tot schrikbeeld van ellende, aftakeling en eindigheid is gemaakt. De reclames voor producten, boeken, coaching en cursussen over dit onderwerp liegen er niet om en bevestigen dat we een periode van zwaar afzien tegemoet gaan, waarna we onze toevlucht kunnen nemen tot het afdankplekje. Niet de naughty chair zoals bij the nanny, maar eenmaal de vruchtbare periode voorbij worden we geacht uit de spotlights te treden en onze plaats te kennen.

 

Vaak, als vrouwen hun hart bij mij luchten omdat ze lichamelijke klachten ervaren, onrustig zijn en zichzelf niet meer herkennen, vraag ik of ze wellicht in de overgang zijn. Het antwoord is steevast 'Neeeuu!', zo van, hallo ik ben nog niet afgedaan hoor!

Toch is de overgang niet het leven na je menstruatie.

De overgang is de transitie van de ene naar de andere periode en dient zich vaak al rond je veertigste aan.

Geen enkele transitie gaat zonder horten of stoten en verandering in de hormoonhuishouding trekt nou eenmaal een behoorlijke wissel.

Niet alleen bij vrouwen, ook bij pubers zoals we weten en net zo goed bij mannen’.

 

Hoewel we materiële zaken offeren

is de echte puja de mentale puja.

Zonder het innerlijke ritueel stelt de puja niets voor

en is het niets anders dan spelen met poppen.

A n a n d a m a y i  M a

 

Het Sophia Ritueel is een ritueel ter ere van de wijze vrouw in jezelf en in ons allemaal en ter ere van de wijze vrouw die de oermoeder is van alles en iedereen. Je kunt het alleen of met anderen uitvoeren.

 

Aanvankelijk wilde ik je een ritueel aanbieden om stil te staan bij de overgang van de vruchtbare periode naar de volgende ‘vruchtbare’ fase op ons pad.

 

In onze moderne drukke wereld waarin vooral snelheid, jeugd en buitenkant gewaardeerd worden, verstoppen we de menopauze liever en behandelen we het overgaan naar een periode die goed beschouwd meer ruimte en mogelijkheden biedt ironisch genoeg als een afwijking of ziekte. Dat is toch enorm jammer, vind je niet! Of zal ik het zonde noemen. Zonde dat we zo'n belangrijke periode in ons leven wegdrukken en als een vreselijke tijd bestempelen. Dus hup, weg met dat stigma en laat de creativiteit van Shakti in je borrelen zodat je de godin in jezelf ontdekt.

 

Het Sophia-ritueel is dus voor iedereen ongeacht leeftijd, geslacht of situatie.

'Als ik de ware tegenkom' vertelt immers over de wijze vrouw in onszelf, en neemt ons mee in de mogelijkheden om ons eigen ritueel te creëren wat wij in ieder seizoen en ongeacht de aanleiding in ons eigen veilige plekje kunnen uitvoeren en op het moment waarop wij het willen.

 

Rituelen beoefenen brengt een stukje magie in onze levens doordat het ons even bevrijdt uit de dagelijkse hectiek, het doelgerichte, de routine en het veelal automatisme.

In rituelen nemen we de tijd, al zijn het maar vijf minuutjes, om even ergens bij stil te staan, om iets bewust aandacht te geven, om iets te herdenken, te herinneren of te eren, om iets gewoon te mogen laten zijn, of om te vergeven en te bedanken.

 

Alleen al een momentje je ogen sluiten en in je hele wezen dankbaarheid voelen kan je tot een dagelijks ritueel maken.

Laten we dat nu doen, dus sluit je ogen en probeer dankbaarheid te ervaren.

 

 

Dankbaarheid dat jij er ook vandaag weer bent.

Ondanks en dankzij alles, ben jij er vandaag opnieuw.

Wat er ook in je leven was en hoe troebel je toekomst momenteel ook mag lijken,

het ritueel is dat je je even bewust bent van dit moment.

Waar je ook staat, zit of ligt, voel je voeten direct of indirect contact maken met Moeder Aarde, Shakti, de Grote Mama, Pachamama, Ma.

 

Voor jou leefden miljoenen vrouwen die ondanks en dankzij alles de inspiratie vonden om door te gaan,

om blij te worden van kinderstemmetjes, van een kopje thee op een zonnige dag

of van de dankbare blik van de oude dame die jij net hebt helpen oversteken.

 

Draai je onderarmen om zodat je handpalmen naar boven wijzen en open je handen.

Ervaar de energie in je handen, voel hoe Shakti er lol in heeft om het extra te laten tintelen in je handpalmen,

in je vingers en in de topjes van je vingers.

 

Stel je nu voor dat jij vanuit jouw handen energie geeft aan de wereld om je heen

en ervaar hoe die energie liefde is en licht, warmte en inspiratie.

Voel de dankbaarheid in jouw hele wezen omdat jij in staat bent om te geven en om anderen te voeden.

 

En voel nu ook hoe het universum teruggeeft.

Houd je handen geopend en durf te ontvangen.

Jij mag op dit moment, zonder dat je er eerst iets voor moet doen, ontvangen.

Voor heel veel vrouwen is dit aanvankelijk het lastigste deel, mogen ontvangen.

Misschien stel je je voor hoe een liefdevolle Pachamama met haar handen jouw handen streelt,

aandachtig, vol energie en liefde.

Wie weet vind je het prettig om te visualiseren hoe ze je handen balsemt met rozenolie of inwrijft met takjes rozemarijn.

::

Breng dan je handpalmen tegen elkaar voor je hart,

het universele gebaar van dankbaarheid, gebed en verering.

Onze handen en vingers bevatten heel veel energiekanaaltjes en energiepunten.

Als de topjes van de vingers van beide handen elkaar raken gaan yin en yang in elkaar over,

het mannelijke en het vrouwelijke worden één,

net als het emotionele en het rationele,

de doener en de voeler vinden elkaar in vrede.

 

Als je wilt kun je dit mini-ritueeltje afsluiten door een woord of zin in jezelf uit te spreken,

iets als 'dank je wel' of 'ohm' ‘amen’ of 'ik ben liefdevol bewustzijn'

of wat voor jou ook maar goed voelt.

Niemand hoeft het te weten, het is een geschenk aan jezelf.

 

Met dat je het vaker beoefent wordt dit geschenk aan jezelf steeds duidelijker waarneembaar.

Ze is je trouwe metgezel in moeilijke en in makkelijke tijden.

Zij is Shakti, Sophia, La Que Sabe, Maria, of welke naam jij haar ook maar wilt geven,

zij is jou, jij bent haar.

 

 

Ik lees en leer o.a. van Anandamayi Ma, Pema Chödrön, Lama Tsultrim Allione en Tara Brach.

En ook van Marija Gimbutas, Annine van der Meer, Karin Haanappel en Clarissa Pinkola Estés.